Η ψηφιακή εποχή αλλάζει ραγδαία τον τρόπο που ζούμε και εργαζόμαστε, ενώ παράλληλα η Ευρώπη αντιμετωπίζει σοβαρές εξαρτήσεις από ξένες τεχνολογίες και πολυεθνικές εταιρείες. Η πρωτοβουλία EuroStack προτείνει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την επίτευξη ψηφιακής ανεξαρτησίας, θέτοντας ως κύριο στόχο τη μείωση των εξωτερικών εξαρτήσεων και την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αυτονομίας στον ψηφιακό χώρο. Πριν από λίγες ημέρες η πρωτοβουλία δημοσίευσε τη μελέτη EuroStack – A European Alternative for Digital Sovereignty. όπου και παρουσιάζει ένα τολμηρό όραμα για το ψηφιακό μέλλον της Ευρώπης, με στόχο να καθιερώσει την ήπειρο ψηφιακά ανεξάρτητη,
Αυτή η ολοκληρωμένη στρατηγική επιδιώκει να προωθήσει την καινοτομία, να ενισχύσει τη στρατηγική αυτονομία και να δημιουργήσει εταιρικές σχέσεις χωρίς αποκλεισμούς για να ξεπεράσει την εξάρτηση της Ευρώπης από εξωτερικές τεχνολογίες και να τοποθετηθεί στην πρώτη γραμμή της παγκόσμιας ψηφιακής οικονομίας.
Επί του παρόντος, πάνω από το 80% των ψηφιακών υποδομών και τεχνολογιών της Ευρώπης εισάγονται, δημιουργώντας συστημικές ευπάθειες και παρεμποδίζοντας την ικανότητα της περιοχής για καινοτομία και αυτοδυναμία. Η πρωτοβουλία EuroStack αντιμετωπίζει άμεσα αυτές τις προκλήσεις παρέχοντας μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ευρώπης, την εξασφάλιση βασικών πόρων και την οικοδόμηση ενός ανθεκτικού και μακροπρόθεσμου ψηφιακού οικοσυστήματος.

Στόχοι της Πρωτοβουλίας EuroStack
Ψηφιακή Αυτονομία και Ασφάλεια:
Η πρωτοβουλία στοχεύει στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ψηφιακού οικοσυστήματος που θα διασφαλίζει ότι κρίσιμες ψηφιακές υποδομές παραμένουν υπό ευρωπαϊκή δικαιοδοσία, προστατευμένες με ενσωματωμένα μέτρα ασφάλειας και προστασίας της ιδιωτικότητας.
Μείωση Εξαρτήσεων:
Με την κατασκευή ενός κοινού ψηφιακού “stack”, η Ευρώπη θα μειώσει τις εξαρτήσεις από τεχνολογίες που προέρχονται κυρίως από τις ΗΠΑ και την Κίνα. Η ιδέα είναι να οικοδομηθεί μια εναλλακτική υποδομή που να στηρίζεται σε ευρωπαϊκές αξίες και ικανότητες.
Ολοκληρωμένη Ψηφιακή Υποδομή:
Το σχέδιο περιλαμβάνει την ανάπτυξη βασικών στοιχείων όπως οι «EuroChips» για την παραγωγή προηγμένων μικροκυκλωμάτων, το «EuroConnect» για αξιόπιστη ευρωπαϊκή συνδεσιμότητα, και το «SovereignCloud» ως πυρήνα ασφαλούς ψηφιακής υποδομής. Αυτά θα συνδυαστούν με πλατφόρμες για ανταλλαγή δεδομένων (DataCommons), υπηρεσίες τεχνητής νοημοσύνης (SovereignAI), λειτουργικά συστήματα και ψηφιακές ταυτότητες (EuroOS), καθώς και έξυπνες λύσεις IoT (SmartEurope IoT).
Ανάπτυξη Οικοσυστήματος Καινοτομίας:
Η πρωτοβουλία υπογραμμίζει την ανάγκη για μια δυναμική, ανοικτή κοινότητα που θα προωθεί την καινοτομία μέσω της ανάπτυξης ανοιχτού κώδικα, της συνεργασίας μεταξύ επιχειρήσεων, ερευνητικών κέντρων και κρατικών φορέων, καθώς και της ενίσχυσης μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Κύριες Προτάσεις για την Ενίσχυση της Ψηφιακής Ανεξαρτησίας
- Δημιουργία Ευρωπαϊκού Κοινού Ψηφιακού Stack:
Η ανάπτυξη ενός ολοκληρωμένου, διαλειτουργικού και ασφαλούς ψηφιακού οικοσυστήματος αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της πρότασης. Το “κοινό ψηφιακό stack” θα ενσωματώνει τεχνολογίες αιχμής – από τα chips και τις δικτυακές υποδομές μέχρι το cloud computing και την τεχνητή νοημοσύνη – με στόχο τη δημιουργία ευέλικτων, επεκτάσιμων και βιώσιμων ψηφιακών λύσεων. - Επενδύσεις και Συνεργασίες Δημόσιου- Ιδιωτικού Τομέα:
Με μια προτεινόμενη επένδυση της τάξης των 300 δισεκατομμυρίων ευρώ για την επόμενη δεκαετία, το σχέδιο καλεί στη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού “Sovereign Tech Fund”. Μέσα από αυτό το ταμείο, θα χρηματοδοτηθούν καινοτόμες πρωτοβουλίες και θα στηριχθούν ελάχιστες βιώσιμες λύσεις (MVPs) μέσω ενός διαγωνισμού, του “EuroStack Challenge”, που θα αποδείξουν την ικανότητα της Ευρώπης να καινοτομεί σε κρίσιμους τομείς. - Υιοθέτηση Αρχών Βιώσιμης και Ανοικτής Τεχνολογίας:
Η πρωτοβουλία προωθεί αρχές όπως η αποκέντρωση, η διαλειτουργικότητα και η ανοιχτή ανάπτυξη. Ο στόχος είναι να μειωθεί η εξάρτηση από ιδιόκτητες λύσεις μεγάλων τεχνολογικών κολοσσών, ενώ παράλληλα διασφαλίζεται ότι οι νέες τεχνολογίες ευθυγραμμίζονται με τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές αξίες της Ευρώπης. - Ολοκληρωμένη Ευρωπαϊκή Βιομηχανική Πολιτική:
Το σχέδιο προτείνει μια συνεκτική πολιτική που θα ενσωματώνει τομείς όπως η έρευνα και ανάπτυξη, η εμπορική ρύθμιση, η δημόσια προμήθεια και ο έλεγχος επενδύσεων. Αυτό θα οδηγήσει σε μια πιο δυναμική και ανταγωνιστική βιομηχανική βάση, μειώνοντας τα εμπόδια που δυσχεραίνουν την ανάπτυξη νέων ευρωπαϊκών τεχνολογικών επιχειρήσεων. - Ενίσχυση της Δυνατότητας της Ευρώπης στην Τεχνητή Νοημοσύνη:
Ειδική έμφαση δίνεται στην ανάπτυξη εγχώριων δυνατοτήτων στην τεχνητή νοημοσύνη, μέσω της δημιουργίας “souverain AI clouds” και διαμοιραζόμενων χώρων δεδομένων που θα επιτρέπουν την ανταλλαγή καινοτόμων ιδεών και λύσεων σε όλους τους τομείς, από την υγεία μέχρι τη βιομηχανία.