Δυναμικό παρών έδωσε ο Ευρωπαϊκός Κόμβος Καινοτομίας για την Ψηφιακή Διακυβέρνηση GR digiGOV-innoHUB στις 21 Φεβρουαρίου, στο διαδικτυακό εργαστήριο για τoν Ψηφιακό Μετασχηματισμό του Δημόσιου Τομέα, το οποίο συνδιοργάνωσε μαζί με τους Ευρωπαϊκούς Κόμβους EDIH pro_digital, Digital Innovation Hub Cyprus (DiGiNN) και Dutch Societal Innovation Hub. Με αριθμό συμμετεχόντων που ξεπέρασε τους 50, στελέχη των τεσσάρων κόμβων παρουσίασαν τις δράσεις τους, ξεδίπλωσαν τις απόψεις τους και μοιράστηκαν εμπειρίες αλλά και προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στις προσπάθειες για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του Δημόσιου Τομέα.

Το εργαστήριο ξεκίνησε με εισαγωγικές παρουσιάσεις για κάθε κόμβο και ακολούθησαν συζητήσεις σε 4 θεματικές ενότητες.

Ανάλυση και προσέγγιση δημόσιων οργανισμών

  • Η πολιτική δέσμευση σε κεντρικό αλλά και τοπικό επίπεδο είναι απαραίτητη για τον ψηφιακό Μετασχηματισμό του Δημοσίου. Εξίσου σημαντική είναι και η ένταξη των εργαζομένων στη Δημόσιας Διοίκησης σε μία διαδικασία συν-δημιουργίας με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, ιδιαίτερα λαμβάνοντας υπόψη την αυτονομία με την οποία λειτουργούν οι δημόσιοι οργανισμοί σε περιφερειακό επίπεδο και την ετερογένεια των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν .
  • Η πρόθεση των φορέων για την αξιολόγηση της ψηφιακής τους ωριμότητας επηρεάζεται από παράγοντες όπως η υποστελέχωση αλλά και η γενικότερη επιφυλακτικότητα στην υιοθέτηση αλλαγών.
  • Αναδείχθηκε η ανάγκη για καθοδήγηση / εκπόνηση σχεδίων δράσης, αξιοποίηση μηχανισμών χρηματοδότησης καινοτομίας και σύνδεση με οικοσύστημα ΜμΕ.

Στο δρόμο προς την Ενιαία Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Πύλη (SDG)

  • Οι επιθέσεις κυβερνοασφάλειας έχουν αρνητικό αντίκτυπο σε επίπεδο ατομικό, οργανισμών και τελικά σε ολόκληρη την κοινωνία. Τα αποτελεσματικά μέτρα για την αντιμετώπισή τους δε διασφαλίζουν μόνο την προστασία των δεδομένων, αλλά και την απρόσκοπτη λειτουργία των υπηρεσιών, τη διατήρηση της εμπιστοσύνης του κοινού και, εν τέλει, την ασφάλεια της ψηφιακής μας εποχής.
  • Μεγάλη πρόκληση αποτελεί η εξισορρόπηση της ανάγκης για φιλική προς τον χρήστη πρόσβαση σε ψηφιακές υπηρεσίες, με τα πρωτόκολλα ασφαλείας. Η πρόσβαση την Ενιαία Ευρωπαϊκή Ψηφιακή Πύλη (SDG) θα βασίζεται σε καινοτόμες λύσεις που αντιμετωπίζουν τέτοιες προκλήσεις, διασφαλίζοντας παράλληλα την ασφάλεια και την ιδιωτικότητα για όλους τους πολίτες.
  • Για το ελληνικό Οικοσύστημα Διαδικασιών, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην εναρμόνισή του με την πύλη Your Europe και την εξέλιξη του σε ό,τι αφορά το επίπεδο ωριμότητας, ώστε να παρέχονται ακριβείς πληροφορίες στις εξωτερικές υπηρεσίες που έχει θέσει σε εφαρμογή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το οικοσύστημα αποτελείται από: α) το Εθνικό Μητρώο Διοικητικών Διαδικασιών ‘Μίτος’, το μοναδικό σημείο αναφοράς που παρέχει ακριβείς και ενημερωμένες πληροφορίες στους πολίτες, β) την επόμενη γενιά του gov.gr, της εθνικής ψηφιακής πύλης που συνδέεται με το EUGO και γ) τo σύστημα διαχείρισης αιτημάτων πολιτών στα Κέντρα Εξυπηρέτησης Πολιτών (e-KEP).
  • Η εφαρμογή της αρχής ‘μόνον άπαξ’ (once-only) ενέχει αρκετές προκλήσεις όσον αφορά στην εσωτερική ανταλλαγή δεδομένων, λόγω της εξαιρετικά υψηλής οργανωτικής πολυπλοκότητας, των υφιστάμενων πληροφοριακών συστημάτων (legacy systems), των πολλών ενδιαφερομένων και των διαφορετικών πρωτοβουλιών. Επιπλέον, τίθενται θέματα ασφάλειας που πρέπει να αντιμετωπιστούν.

Δημιουργώντας κοινωνικό αποτύπωμα με αναδυόμενες τεχνολογίες

  • Οι αλγόριθμοι επηρεάζουν τη λήψη αποφάσεων που αφορούν στον Ψηφιακό Μετασχηματισμό. Η λογοδοσία, η δικαιοσύνη και η υπευθυνότητα είναι παράμετροι που πρέπει να λαμβάνονται υπόψη σε σχέση με τους αλγόριθμους, καθώς και οι πτυχές της κυβερνοασφάλειας και του απορρήτου. Στην κατεύθυνση αυτή, η δημιουργία sandboxes και digital twins θα επιτρέψει την από κοινού αντιμετώπιση προκλήσεων από δημόσιους φορείς και ΜμΕ.
  • Το επίπεδο ετοιμότητας των εμπλεκόμενων κοινοτήτων και της κοινωνίας είναι ιδιαίτερα σημαντικό, πέραν της τεχνολογικής ετοιμότητας. Συνεπώς είναι αναγκαία η παροχή εκπαίδευσης στους δημόσιους οργανισμούς.
  • Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελείται από εκατοντάδες τεχνικές παραμέτρους, δεν πρόκειται για μια μοναδική τεχνολογία. Θα πρέπει να χρησιμοποιείται με υπευθυνότητα και δίκαια.
  • Κατά την εφαρμογή τεχνολογικών λύσεων, η ευρύτερη εφαρμογή πρέπει να είναι θέμα συζήτησης που θα περιλαμβάνει και τις ηθικές πτυχές.
  • Για την επιτυχή υλοποίηση λύσεων που θα βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των πολιτών και θα αντιμετωπίζουν προκλήσεις, είναι απαραίτητη η ανοιχτότητα, η οργάνωση και η ποιότητα των δεδομένων των δημόσιων οργανισμών.

Λύσεις μεταλαμπάδευσης γνώσης και κλιμάκωσης σε δημόσιους οργανισμούς

  • H δικτύωση και οι σχέσεις που δημιουργούνται μεταξύ των εταίρων του οικοσυστήματος είναι ιδιαίτερα σημαντική. Εξίσου σημαντική είναι και η βαθιά κατανόηση του τρόπου λειτουργίας του οικοσυστήματος καθώς δημιουργεί εμπιστοσύνη και εξασφαλίζει διαφάνεια στις σχέσεις αυτές.
  • Οι τεχνολογικές λύσεις που προσφέρονται θα πρέπει να μπορούν να προσαρμοστούν στις ανάγκες των δημόσιους οργανισμούς, μέσα από μια διαδικασία design-thinking.
  • O oδικός χάρτης περιλαμβάνει ανάλυση των αναγκών των δημόσιων φορέων (προσδιορίζοντας τη σκοπιμότητα), εντοπισμό εφικτών λύσεων (εφικτότητα ) και, μέσω της ολοκλήρωσης, ο σχεδιασμός συμβατών και βιώσιμων λύσεων (βιωσιμότητα).